«S'occupai
da tia
charn da dents.»
Ina gengiva sauna è la basa per ina sanadad da la bucca stabila e persistenta. Ella contribuescha essenzialmain a la sanadad generala. Ina igiena orala regulara e cun quità è indispensabla per prevegnir a inflammazins sco gingivitis e parodontitis ed era al regress da la gengiva (recessiuns).
Ina gengiva sauna, la gingiva, è colurada rosa clera. Ella furma ina barrier da protecziun che repeta bacterias e substanzas donantas. Ina igiena orala regulara – sbassar ils dents, fil da dents e spazzinadas da bucca – è indispensabla per allontanar la placa ed evitar inflammazins sco gingivitis.
Agidamain al tractament da chasa èn visitas regularas tar il medi da dents impurtantas. Nettegiadas professiunalas dals dents gidan a mantegnair la gengiva sauna. Ina gengiva sauna contribuescha betg mo a la sanadad da la bucca, mabain er a la prevenziun da malsognas generalas sco malsognas cardiovascularas e diabetes. La tgira quotidiana da la gengiva è pia in impurtant contribut a la sanadad generala.
Tras las placas bacterianas sin ils dents reagescha la gengiva gia suenter paucs dis cun ina inflamaziun ch’è er enconuschenta sco gingivitis.
La inflamaziun ch’è sa sviluppada a l’ur da la gengiva (gingivitis) lascha la gengiva parer cotschna u cotschna stgira, perquai che las vessa sanguinas che sa chattan en il tessìda da colla tract da l’inflamaziun èn sa stendidas.
Cun optimisar l’igiena orala persunala vegn questa placa bacteriana allontanada regularmain, uschia che la gengiva po sa revegnir en paucs dis.
La gingivitis na sa tractescha betg d’ina malsogna rara d’inflamaziun. Mintgin ha pliras giadas en sia vita talas parts en la bucca. Els èn dentant in segn che a questas parts na vegn betg netto pudì bain. Er èn talas parts in ristg per la naschientscha d’ina parodontitis.
Durante ina gravidanza è la predisposiziun a la gingivitis pli gronda per raschuns ormonalas. Mammainduras duain vegnir resguardar spezialmain bain a lur igiena orala persunala e laschar vegnir examinada era durant la gravidanza.
La parodontitis tutga tranter las pli derasadas malsognas cronicas da l’uman. I sa tractescha d’ina malsogna d’inflamaziun che pertutga tuttas parts da la fixaziun dal dents.
Sco consequenza da l’inflamaziun da l’ur da la gengiva (gingivitis) po la destrucziun da las fibras da fixaziun e dal oss da la missella vegnir avant. A la plazza da l’apparat da fibra sauna nascha la uschenumnada tastga da gengiva per lung dal dents. La surfatscha da la ragisch ch’è chattada qua è cuverta cun placas bacterianas (placa e tartar).
La destrucziun da las fibras da fixaziun e dal oss da la missella po manar a dapli mobilitad dals dents. Sche la malsogna resta nunenconuschenta e betg tractada, po la destrucziun cuntinuar uschè lunsch ch’ils dents daventan nunutilisabels per maschar e ston vegnir extrahids.
Rund 40 pertschient da l’umanitad pateschan da la parodontitis. Per la populaziun adulta vegn quintà ch’il di circa 70% da la perdita da dents è da retrair sin la parodontitis.
Tras l’inflamaziun bacteriana da la parodontitis vegn la fixaziun dal dents destruidas. Las consequenzas èn la furmaziun da tastgas da gengiva fin a la perdita da dents.
Sco consequenza da l’inflamaziun da gengiva (parodontitis) vegn la fixaziun da fibras e l’oss da la missella destruidas. A la plazza da l’apparat da fibra sauna nascha la uschenumnada tastga da gengiva per lung dal dents. La surfatscha da la ragisch ch’è chattada qua è cuverta cun placas bacterianas (placa e tartar).
La destrucziun da la fixaziun dals dents po manar a dapli mobilitad dals dents. Ils dents che èn normalmain fixads ferm en l’oss perdan en stabilitad e daventan loms u «trumbels».
Sch’il malsognas na vegn betg enconuschenta e betg tractada, po la destrucziun cuntinuar uschè lunsch che ils dents daventan nunutilisabels per maschar e ston vegnir extrahids.
La parodontitis ha sper sias consequenzas directas en la cavità orala er effects sin malsognas generalas sco diabetes u malsognas cardiovascularas.
Persunas che pateschan da la parodontitis han in ristg pli aut per diabetes. Igl è plaschaivel che la terapia da gengiva influenzescha positivamain la terapia dad in diabetes. Per quest motiv èsi indispensabel che persunas cun parodontitis vegnan examinadas dals lur medis d’uffants pertutgant diabetes.
Er han persunas che pateschan da la parodontitis ina predisposiziun pli gronda per problems cardiovasculares fin al ristg augmentà d’in cor infarct.
Mammainduras che pateschan da la parodontitis durant la gravidanza demussan dapli naschientschas prematuras ed in ristg augmentà per naschientschas cun pais bass u cun ina malstrentga gravida (preeclampsia).
Regress da gengiva po avair differentas raschuns e savens vegnir avant sin l’exteriur da la dentiziun u tar la parodontitis e suenter si tractament era enturn l’entir dents.
Sco regress da gengiva vegn titulà generalmain il regress da gengiva sin l’exteriur da la dentiziun. Pertutgads na pateschan en talas cas betg d’ina parodontitis supplementara.
Tuttina po la parodontitis en stadi avanzà er manar al regress dal ur da gengiva. Mo ina examinaziun en la pratica dal medi da dents po porscher a persunas pertutgadas clerezza davart tge che è responsabel per lur regress da gengiva.
En pli vegn suenter il tractament d’ina parodontitis era observà in regress da gengiva. Quel è dentant giavischà en talas cas, perquai che tras la schrumplada dal ur da gengiva las tastgas da gengiva nungiavischadas pon vegnir reducidas.